ارزیابی زمین آماری تغییرات مکانی برخی از ویژگی های خاک سطحی دشت ارسنجان
نویسندگان
چکیده
برای برنامهریزی، بهره برداری و مدیریت بهینۀ اراضی، شناخت پراکنش مکانی ویژگیهای خاک ضروری است. این پژوهش برای ارزیابی تغییرات مکانی ویژگیهای خاک در 5000 هکتار از اراضی دشت ارسنجان در استان فارس انجام گردید. بدین منظور، در 185 نقطۀ مطالعاتی ec، ph، درصد اندازۀ ذرات، سدیم، پتاسیم و کربن آلی خاک در یک شبکۀ منظم 500×500 متر اندازهگیری شد. برای این متغیّرها با استفاده از نرمافزارهای gs+ و arcgis بهترین مدل واریوگرامی از بین مدلهای خطی، نمایی، گوسی و کروی با بیشترین r2 و کمترین خطا تعیین گردید. بهترین روش میانیابی نیز از بین میانیابهای کریجینگ، کوکریجینگ و وزن دادن عکس فاصله برای تخمین داده در نقاط فاقد اطلاعات انتخاب شد. برای انتخاب بهترین روش میانیابی، از روش ارزیابی متقاطع و آمارههای mae، mbe، mse و rmse استفاده شد. نقشة پراکنش مکانی ویژگیهای خاک با بهترین روش درونیاب تهیه گردید. نتایج نشان داد ویژگیهای خاک تغییرپذیری بالایی دارند. شوری خاک از 44/0 تا 6/11 دسیزیمنس بر متر، رس خاک از 4/3 تا 42 درصد، سیلت از 8/5 تا 1/93 درصد و شن از 4/2 تا 79 درصد متغیّربودند، و بافت خاک در منطقۀ دارای کلاسهای مختلف گرفت. بین ویژگیهای خاک همبستگی معنیدار وجود داشت. بهترین مدل برای نیمتغییرنمای منفرد مقادیر شوری خاک، ph و درصد رس مدل نمایی، برای درصد سیلت و شن مدل گوسی و برای کربن آلی خاک مدل کروی بود. مدلهای واریوگرامی ویژگیهای خاک در بیشتر موارد اثر قطعهای کوچک، همبستگی مکانی و ضریب تبیین بالا و مجموع مربعات خطا بسیار پایینی داشتند. گرچه پارامترهای نیمتغییرنمای دوجانبۀ، مقادیر قابل قبولی داشت، ولی روش کریجینگ برای متغیّرهای مختلف در مقایسه با روشهای وزندادن عکس فاصله و کوکریجینگ تقریباً نااریب و از ارجحیت بیشتری برخوردار بود. بهترین روش میانیاب برای درصد سیلت روش وزندادن عکس فاصله و برای بقیۀ متغیّرها بهترین میانیاب کریجینگ بود. مقدار شوری و ph خاک از شمال به جنوب و مخصوصاً جنوب غربی افزایش داشت. مقدار رس و کربن آلی خاک از نیمه غربی به سوی نیمه شرقی کاهش نشان میدهد. روند تغییرات سدیم و پتاسیم خاک تقریباً مشابه و تحت تأثیر کیفیت بد آب کاربردی از شمال به جنوب افزایش داشت که بیانگر تخریب خاک و موجب شور و سدیمه شدن خاک در قسمت جنوبی بود. این مشکل رو به گسترش بوده و در آینده تهدید جدی بر منابع آب و خاکهای دشت است.
منابع مشابه
ارزیابی زمین‌آماری تغییرات مکانی برخی از ویژگیهای خاک سطحی دشت ارسنجان
برای برنامهریزی، بهره‌برداری و مدیریت بهینۀ اراضی، شناخت پراکنش مکانی ویژگیهای خاک ضروری است. این پژوهش برای ارزیابی تغییرات مکانی ویژگیهای خاک در 5000 هکتار از اراضی دشت ارسنجان در استان فارس انجام گردید. بدین منظور، در 185 نقطۀ مطالعاتی EC، pH، درصد اندازۀ ذرات، سدیم، پتاسیم و کربن آلی خاک در یک شبکۀ منظم 500×500 متر اندازهگیری شد. برای این متغیّرها با استفاده از نرمافزارهای GS+ و ArcGIS ...
متن کاملتوزیع مکانی برخی ویژگی های آب زیرزمینی دشت کرمان با استفاده از روش های زمین آماری
یکی از مسائل مهم در مدیریت آبخیز، تعیین وضعیت کیفیت آب زیرزمینی می باشد. هدف این پژوهش بررسی تغییرات مکانی برخی ویژگی های کیفی آب های زیرزمینی دشت کرمان با استفاده از روش های زمین آماری بود. در این تحقیق از داده های کیفیت آب زیرزمینی شامل کلسیم، منیزیم، سدیم، بیکربنات، سولفات، سختی آب، اسیدیته، هدایت الکتریکی، نسبت جذب سدیم و کل املاح محلول مربوط به بهار 1388 استفاده گردید. به منظور مدل سازی تغ...
متن کاملبررسی تغییرات مکانی برخی از خصوصیات خاک در دشت ارومیه
مدیریت و برنامهریزی مناسب خاک بهمنظور بهره‌برداری مناسب از آن امری لازم بوده، در این رابطه پراکنش مکانی ویژگیهای خاک از اهمیت زیادی برخوردار است. اصولاً بررسی های مکانی بهوسیله روشهای زمین آماری شامل تخمین‌گر‌های آماری غیر پارامتری نظیر روشهای TPSS، میانگین متحرک وزنی و یا روشهای پارامتری زمین آماری نظیر کریجینگ و کوکریجینگ صورت می‌گیرد. این تحقیق با هدف بررسی ساختار مکانی برخی خصوصیات خ...
متن کاملارزیابی دقت برخی از روشهای زمین آماری در برآورد تغییرات مکانی سرعت نفوذ نهایی
خصوصیات خاک به طور پیوسته در مکان و زمان در حال تغییر می‌باشند. آگاهی از چگونگی این تغییرات به منظور مدیریت صحیح کشاورزی و افزایش سوددهی، ضروری می‌باشد. در این پژوهش از تکنیک زمین آمار برای تشریح ساختار فضایی سرعت نفوذ نهایی، و انتخاب مناسب‌ترین روش در برآورد آن، استفاده شد. تعداد 75 نمونه طی یک شبکه به فواصل تقریبی 10 متر از عمق 0 تا 25 سانتی‌متری از خاک سطحی برداشت شد. سرعت نفوذ در مزرعه با ا...
متن کاملبررسی تغییرات مکانی و پهنه بندی فشردگی خاک با استفاده از روش های مختلف زمین آماری
یکی از خصوصیات مهم در رابطه متقابل بین خاک و گیاه فشردگی خاک می‌باشد. هدف این مطالعه، بررسی تغییرات مکانی فشردگی خاک با استفاده از روشهای مختلف زمین‌آماری، تحت تاثیر شیوه‌های خاک‌ورزی حفاظتی است. جهت ارزیابی زمین‌آماری، نمونه برداری خاک در 117 نقطه در ابعاد 10×10 متر صورت گرفت. منطقه مورد مطالعه، زمینی به وسعت 2/1 هکتار از اراضی مرکز تحقیقات کشاورزی استان خراسان‌رضوی بود، شاخص مخروطی خا...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
پژوهش های خاک (علوم خاک و آب)ناشر: موسسه تحقیقات خاک و آب
ISSN 2228-7124
دوره 29
شماره 1 2015
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023